اول چهار پیشنهاد جذاب دارم برای دو هفته‌ای که در پیش داریم: همایش بزرگ استراتژی‌های سرمایه‌گذاری در سال ۹۳ به‌همت اقتصاد آن‌لاین (این‌جا)، همایش پرسنال برندینگ چارگون (این‌جا)، استارت‌آپ‌ویکند دانشکده‌ی فنی دانشگاه تهران (این‌جا) و سرویس جم تهران ۹۲ (این‌جا). از لینک‌هایی که گذاشتم با برنامه‌ها آشنا شوید و دوست داشتید در آن‌ها ثبت‌نام کنید. من در دومی و سومی حضور خواهم داشت و در اولی و دومی به‌دلیل هم‌زمانی با استارت‌آپ‌ویکند احتمالا نباشم (شاید هم بودم!) ولی خوب همه‌ی این برنامه‌ها عالی‌اند. از دست‌شان ندهید. 🙂

با این اوصاف برویم سر وقت کار خودمان. 🙂

پیش از شروع: 

1. برای دیدن مطالبی که این پست برگزیده‌ی آن‌هاست، می‌توانید فید لینک‌دونی گزاره‌ها را در فیدخوان‌تان (اینوریدر به‌یاد مرحوم گودر!) دنبال کنید.
2. لینک‌ مطالبی که توصیه می‌کنم حتما بخوانید، با رنگ قرمز نمایش داده می‌شوند. ضمنا لینک‌هایی را که از نظر من تنها خواندن عنوان‌شان کفایت می‌کند، با پس‌زمینه‌ی زرد رنگ نمایش می‌دهم.
3. می‌توانید گزیده‌ی به‌ترین مطالب در حوزه‌ی شایستگی‌های کسب و کار و کار حرفه‌ای را به هر دو زبان فارسی و انگلیسی در مجله‌های فلیپ‌بوردی گزاره‌ها هر روز مطالعه کنید: فارسی: کسب و کار رقابت‌پذیر: شایستگی‌های بردن! / متخصص حرفه‌ای و انگلیسی: Competitive Business: Winning Competencies! / Professional Expert
4. وبلاگ‌ها و سایت‌های‌ خودتان یا مورد علاقه‌تان را به من معرفی کنید تا فهرست خواندنی‌های من (و البته خود شما!) کامل‌تر شود. 
5. من مسئولیتی در مورد دزدی محتوا در سایت‌های مورد مطالعه‌ام ندارم. اگر چنین اشتباهی صورت بپذیرد، مسئولیت با نویسنده‌ی سایت مورد نظر است. اما لطفا اعتراض‌تان را برای‌م بنویسید تا مطلب مورد نظر را از این فهرست منتخب حذف‌ش کنم.

زندگی و کار حرفه‌ای:

ایسنا – نقش صدا در جذب افراد، بیشتر از ظاهر و شخصیت؟!

۱۷ کد برای فعال کردن ذهن میلیاردر شما | سایت طلا

۶ کاری که آدم‌های شاد هیچ‌وقت انجام نمی‌دهند

مدیریت کسب و کار:

به عنوان یک فروشنده، نسخه مناسب برای مشتری بپیچیم (استاد پرویز درگی) (عاااالی!)

روانشناسی بازی‌‌وارسازی یا گیمفیکیشن: چگونه اپلیکیشن‌ها می‌توانند ما را ترغیب به انجام کارها کنند (دکتر علی‌رضا مجیدی؛ یک پزشک) (مطلب بسیار عالی است؛ اما معادل بازی‌وارسازی برای گیمیفیکیشن را اصلا نمی‌پسندم.)

وقتی از برنامه جلو می‌افتیم باید چی کار کنیم؟ (نادر خرمی راد)

تغییرات سازمانی؛ دل‌پذیر یا نگران‌کننده؟ (محسن احمدی؛ یک مشاور)

تفاوت‌های فروشگاه‌های زنجیره ای در ایران و غرب/ انقلاب سوپرمارکت‌ها

چرا اجرای خوب یک استراتژی بد ارزشمند است؟

کارمندان در هوای بارانی و ابری بیشتر کار می‌کنند

اقتصاد:

متن ابلاغیه رهبر معظم انقلاب به رؤسای قوای سه گانه در زمینه‌ی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی (محتوای ابلاغیه عالی است؛ امیدوارم به‌جای حرف زدن و همایش برگزار کردن به دستور ایشان عمل شود!)

رهایی از رکود تورمی و پیرامون افت بازار سهام (دو یادداشت بسیار خواندنی علی‌سرزعیم درباره‌ی دو موضوع روز اقتصاد ایران؛ دوست‌دار سقراط)

اقتصاد آنلاین – برترین شرکت‌های ایران معرفی شدند (فهرست IMI400)

مقایسه سازمان‌های توسعه‌ای در ایران و جهان

آمار و اطلاعات مدیریت کسب و کار و اقتصاد:

بزرگ‌ترین بازارهای مالی در کدام کشورها هستند؟

رتبه جهانی کارآفرینی ایران اعلام شد: ۲۸

سهم ۷۴ درصدی ارزش افزوده در درآمدهای مالیاتی

اقتصاد آنلاین – شاخص رقابت‌پذیری صنعتی ایران؛ ۵۵اُم جهان

اقتصاد آنلاین – ۶۵درصد تولیدات‌صنعتی در اختیار ۳درصد بنگاه‌ها

علم و فناوری:

ایسنا – انسان با چشم هم بو می‌کشد!

ناسا منتشر کرد: وقتی از آسمان همبرگر می‌بارد

جهان در سال ۲۲۰۰ چگونه است؟

صنعت فاوا در ایران و جهان:

دولت به دنبال ارزان‌سازی دیتاسنترهای داخلی

ایتنا – امیدواری وزیر ارتباطات برای ارائه سرویس‌های جدید / کاربران اینترنت تخفیف می‌گیرند

اخذ مجوز برای اپلیکیش‌‌های موبایل الزامی شد / معافیت مالیاتی برای نرم‌افزارها

آفیس آنلاین شد – ایستنا

کسب و کار و اقتصاد فاوا:

خرید ۱۶ میلیارد دلاری WhatsApp توسط فیس‌بوک: یک جنون آنی، برنامه حساب‌شده یا تلاشی بی‌ثمر برای پنهان کردن کاهش محبوبیت فیس‌بوک؟ (دکتر علی‌رضا مجیدی؛ یک پزشک)

۶ دلیل برای آن‌که باید خرید ۱۹ میلیارد دلاری واتس‌اپ توسط فیس‌بوک را اقدامی هوشمندانه دانست (فارنت)

داستان «فیدلی»، شرکتی که با ۱۲ کارمند که یک شبه راه صد ساله را طی کرد! (دکتر علی‌رضا مجیدی؛ یک پزشک)

وایبر به قیمت ۹۰۰ میلیون دلار به تصاحب یک فروشگاه اینترنتی ژاپنی درآمد – زومیت

آیا ممکن است مایکروسافت بتواند ویندوز فون را رها کرده و به اندروید روی آورد؟ – زومیت

فناوری همراه:

مایکروسافت Cortana را برای رقابت با Siri اپل و Google Now آماده کرده است!

“دوستت دارم” رایج ترین جمله ارسالی با تلفن همراه است – ایستنا

رسانه‌های اجتماعی:

رسانه‌های اجتماعی موقت

ایسنا – دروغ‌سنج شایعات اینترنتی ساخته شد

کشورهای در حال توسعه رکورددار استفاده از شبکه‌های اجتماعی – ایستنا

آمار و اطلاعات فاوا در ایران و جهان:

جهانگرد: ترافیک اینترنت دنیا ۱۰۰ترابایت در ثانیه و ترافیک ایران ۱۰۰گیگابیت در ثانیه است – ایستنا

زیرساخت مدعی شد: ۳۴ درصد محتوای مصرفی دیتای کشور در ایران میزبانی می‌شود – ایستنا

ایتنا – نیاز سالانه به ۹ تا ۱۵ میلیون گوشی/ ماجرای انتقاد نوکیا از ایران

گارتنر: میزان فروش گوشی‌های هوشمند از گوشی‌های معمولی پیشی گرفت – ایستنا

ایتنا – دوسوم کاربران با تلفن همراه خرید می‌کنند

“بارسا باشگاه بزرگی است. با بازیکنانی که این‌جا داریم، مشخص است که یک ما سبک بازی خاص داریم. تمرکز رسانه‌ها همیشه روی مالکیت توپ بارسا است. اما ضروری است که به متغیرهای دیگری هم توجه کنیم که آن‌ها هم در دی‌ان‌ای بارسا وجود دارند. مثلا رونالد کومان عادت داشت پاس‌های مورب بلند برای هریستو استویچکوف بفرستد.” (تاتا مارتینو؛ سرمربی بارسا؛ این‌جا)

یکی از سؤالاتی که معمولا در همان اولین گام‌های تدوین برنامه‌ی استراتژی کسب و کار با آن مواجهیم، تعیین “فلسفه‌ی وجودی کسب و کار” است. شنیدید که بعضی‌ها می‌گویند من به پوچی فلسفی رسیدم؟ این آدم‌ها در واقع منظورشان این است که هدف و دلیل و انگیزه‌ای برای زندگی ندارند (و آیا ما به‌عنوان یک متخصص حرفه‌ای این‌ها را داریم؟) به‌همین شکل هر کسب و کاری نیز بدون داشتن دلیلی برای زنده بودن و هدفی برای رسیدن به روزمرگی می‌افتد که نتیجه‌ی آن، تسریع رسیدن کسب و کار به سراشیبی افول در چرخه‌ی عمر آن است.

اما منظور از فلسفه‌ی وجودی چیست؟ تاتا مارتینو مربی دوست‌داشتنی این روزهای بارسا پاسخ جالبی به این سؤال داده است: فلسفه‌ی وجودی همان دی‌ان‌ای کسب و کار است! اما دی‌ان‌ای چیست؟

“دی‌ان‌ای اسید دزوکسی ریبونوکلئیک، یک اسید نوکلئیک است که حاوی دستورات ژنتیکی مورد استفاده برای رشد و نمو و کارکرد همه‌ی جانداران است. نقش اصلی مولکول دی‌ان‌ای ذخیره‌ی درازمدت اطلاعات ژنتیکی است. دی‌ان‌ای را اغلب با مجموعه‌ای از نقشه‌ها مقایسه می‌کنند، چرا که حاوی دستورات مورد نیاز برای ساخته شدن تمام اجزای دیگر سلول‌ها است.” (این‌جا)

بنابراین دی‌ان‌ای طرح و نقشه‌ و روش ساخته شدن یک سیستم زنده و پویا است: این‌که این سیستم از چه اجزایی ساخته شده است و چطور باید آن را از ابتدا ساخت و توسعه داد. در حوزه‌ی کسب و کار، نقش فلسفه‌ی وجودی همین است. فلسفه‌ی وجودی پاسخ همان سؤال “دلیل و هدف زندگی‌ کسب و کار من جیست؟” است. این‌که کسب و کار شما “آمدن‌ش از بهر چه بود”، “از کجا آمد، کجاست و به کجا می‌رود” و البته این‌که “داستان‌ش چیست؟”

معمولا فلسفه‌ی وجودی کسب و کارها را با پاسخ به سه سؤال زیر تدوین می‌کنیم:

۱- چه نیازی در دنیای واقعی و در درون خودتان باعث راه‌اندازی این کسب و کار شد؟

۲- گروه‌های هدف مشتری اصلی شما چه کسانی هستند؟

۳- مزیت‌های رقابتی یا همان شایستگی‌های اصلی این کسب و کار کدام‌اند؟ ما چه چیزی داریم که دیگران ندارند؟ یا به بیان دیگر: چرا مشتریان باید من را انتخاب کنند، نه رقیب‌م؟

پاسخ این سه سؤال ظاهرا ساده در کنار هم سازنده‌ی فلسفه‌ی وجودی هر کسب و کار هستند. می‌بینید که فلسفه‌ی وجودی، کسب و کار را در حالت مطلوب و غایی‌اش توصیف می‌کند.؛ پس یک رؤیای بزرگ دست‌یافتنی است! کسب و کار براساس این طرح و نقشه‌ی بزرگ، از نقطه‌ای شروع می‌شود و مدام رشد و توسعه می‌یابد تا سرانجام روزی به “قامت بلند تمام‌”ش درآید.

اما تاتا مارتینو به نکته‌ی مهمی اشاره کرده است: معمولا در طول دوران حیات یک کسب و کار، به‌دلایل مختلف ـ به‌ویژه امکانات موجود ـ یک یا چند جزء فلسفه‌ی وجودی کسب و کار نمود بیش‌تری می‌یابند و به‌نوعی تبدیل به نماد آن کسب و کار می‌شوند. به‌عنوان مثال: همه بارسا را با مالکیت توپ می‌شناسند. تیم‌های مورینیو با سبک دفاعی و ضدحمله‌های برق‌آسای‌شان معروف‌اند. به‌همین شکل در حوزه‌ی کسب و کار همه آی‌بی‌ام را شرکت سخت‌افزاری می‌دانند (در حالی که بیش از ۹۰ درصد درآمد آی‌بی‌ام از نرم‌افزار و خدمات است!) یا مک‌دونالد اگر چه رستوران زنجیره‌ای مشهوری است؛ اما کسب و کار واقعی‌اش خرید و فروش مستقلات است! در این مثال‌ها، واقعیت کسب و کار با آن‌چه در نگاه و باور عامه‌ی مردم است متفاوت است؛ اما نکته‌ی کلیدی ماجرا این است که نگاه مدیران به مذل کسب و کارشان، نگاه درستی است و آن باور عمومی مردم (برند) هم برای توسعه‌ی شهرت این کسب و کارها و پول درآوردن از مشتریان واقعی‌شان (که در مورد هر دو شرکت کسب و کارها هستند!) مفید است. مشکل جایی پیش می‌آید که مدیران کسب و کار هم به دام این نگاه‌های بخشی‌نگر بیفتند و هویت و فلسفه‌ی وجودی کسب و کار را با روش‌های اجرایی و تاکتیک‌های مقطعی اشتباه بگیرند!

تاتا همین را دارد می‌گوید. او می‌گوید که اگر چه بارسا با “توتال فوتبال” و “حفظ توپ‌”ش معروف است؛ اما همین تیم در همین سبک بازی (=فلسفه‌ی وجودی)، در سال‌های نه‌چندان دور از روش‌های دیگر بازی هم استفاده کرده است. مارتینو می‌گوید که اگر چه هویت و دی‌ان‌ای ما ثابت است؛ اما روش اجرای این دی‌ان‌ای می‌تواند متنوع‌تر باشد (همان‌طور که در هستی می‌بینیم از یک نوع دی‌ان‌ای، چه تنوع حیرت‌انگیزی از جانداران منحصر به‌فرد را شاهدیم!)

می‌دانیم که خلقت از دی‌ان‌ای آغاز می‌شود و بدون آن پابرجا باقی نمی‌ماند و می‌دانیم که دی‌ان‌ای، تنها عامل بیولوژیکی منحصربه‌فرد بودن ما در این دنیای خاکی و فانی است. در دنیای کسب و کار هم فلسفه‌ی وجودی کسب و کار همانند دی‌ان‌ای عمل می‌کند و کلید اصلی بقا و رشد و توسعه‌ی کسب و کارها است. دی‌ان‌ای کسب و کار شما چیست؟ آن را همین امروز دریابید!

آخر هفته مهمان دوستان عزیزم در استارت‌آپ‌ویکند ساری بودم. یک تجربه‌ی جذاب دیگر کنار دوستان عزیز خودم و البته کلی جوان باانگیزه. 🙂 تازه از سفر برگشته‌ام و اولین کارم نوشتن پست لینک‌های هفته با ۲۴ ساعت تأخیر است.

پیش از شروع: 

1. برای دیدن مطالبی که این پست برگزیده‌ی آن‌هاست، می‌توانید فید لینک‌دونی گزاره‌ها را در فیدخوان‌تان (اینوریدر به‌یاد مرحوم گودر!) دنبال کنید.
2. لینک‌ مطالبی که توصیه می‌کنم حتما بخوانید، با رنگ قرمز نمایش داده می‌شوند. ضمنا لینک‌هایی را که از نظر من تنها خواندن عنوان‌شان کفایت می‌کند، با پس‌زمینه‌ی زرد رنگ نمایش می‌دهم.
3. می‌توانید گزیده‌ی به‌ترین مطالب در حوزه‌ی شایستگی‌های کسب و کار و کار حرفه‌ای را به هر دو زبان فارسی و انگلیسی در مجله‌های فلیپ‌بوردی گزاره‌ها هر روز مطالعه کنید: فارسی: کسب و کار رقابت‌پذیر: شایستگی‌های بردن! / متخصص حرفه‌ای و انگلیسی: Competitive Business: Winning Competencies! / Professional Expert
4. وبلاگ‌ها و سایت‌های‌ خودتان یا مورد علاقه‌تان را به من معرفی کنید تا فهرست خواندنی‌های من (و البته خود شما!) کامل‌تر شود. 
5. من مسئولیتی در مورد دزدی محتوا در سایت‌های مورد مطالعه‌ام ندارم. اگر چنین اشتباهی صورت بپذیرد، مسئولیت با نویسنده‌ی سایت مورد نظر است. اما لطفا اعتراض‌تان را برای‌م بنویسید تا مطلب مورد نظر را از این فهرست منتخب حذف‌ش کنم.

زندگی و کار حرفه‌ای:

فاصله بین دانستن و گفتن با عمل | سید بابک علوی

رزومه کاری و کار رزومه‌ای (مسعود بینش) (البته با برخی نکات این مطلب موافق نیستم؛ ولی کلیت‌اش درد دل بسیاری از مدیران است!)

ایسنا – زشت‌ها به یادماندنی‌ترند!

این موسیقی است که به آواز معنا می‌دهد

ساده‌ترین​​کارها برای داشتن یک روز​خوب

مدیریت کسب و کار:

تقویت تفکر استراتژیک (ابراهیم حیدری)

بزهکاری یا کارآفرینی (وفا کمالیان؛ رفتار سازمانی و کاربردهای آن در مدیریت)

کارهای هفتگی یک مدیر پروژه (محسن احمدی؛ یک مشاور)

پاندورا، چگونه پاندورا شد؟ واقع‌بینی و سنجیده عمل کردن در مقابل جاه‌طلبی‌های بی‌سرانجام (دکتر علی‌رضا مجیدی؛ یک پزشک)

۵ ایده واقعی بازاریابی پارتیزانی با توجه به بودجه محدود (بیزینس‌ترندز)

۷ رویکرد برای تحول تجارت الکترونیک در بنگاه‌های کوچک – ایستنا

اقتصاد:

تولید ناخالص داخلی هشتاد ساله شد

اقتصاد آنلاین – مصوبه آزاد شدن ورود کالای گروه ۱۰ (خبر بسیار مهم اقتصادی هفته!)

اقتصاد آنلاین – محسن رنانی: نمی دانیم در بحران هستیم

قیمت تمام شده پول در بانک‌های خصوصی از مرز ۲۰ درصد گذشت/ پول گران چاقوی دو لبه برای بانک‌ها

آمار و اطلاعات مدیریت کسب و کار:

اقتصاد آنلاین – بودجه‌سال آینده:۷۹۳ هزار میلیارد تومان

اقتصاد آنلاین – افزایش‌هزینه‌شهرنشینی به۱۶٫۴میلیون‌تومان

اقتصاد آنلاین – اقتصاد ایران بسته‌‌تر شد

اقتصاد آنلاین – “مانکن”؛ روزی یک میلیون تومان!

علم و فناوری:

چرا انسان‌ها اینقدر به وسوسه و گناه متمایلند – وسوسه از دید نوروساینس (دکتر علی‌رضا مجیدی؛ یک پزشک)

ایسنا – تفاوت کابوس دیدن مردان و زنان

صنعت فاوا در ایران و جهان:

پنج پیش‌بینی فناورانه آی‌بی‌ام برای پنج سال آینده

مروری بر گرایش‌های تکنولوژیک سال ۲۰۱۴ – ایستنا

نام تبلت و کتاب‌های موردعلاقه بیل گیتس ونظر او درباره نادلا و زاکربرگ/ پاسخ‌های مرد دوست‌داشتنی آی تی

برندگان و بازندگان رومینگ ملی

گوگل دومین شرکت باارزش آمریکا شد

کسب و کار و اقتصاد فاوا:

ایتنا – خبر فوری: لغو تحریم تبادلات پولی ایرانیان برای خرید تجهیزات و سرویس‌های اینترنتی (خبر خوش بسیار مهم این هفته!)

پرحرف و حدیث‌ترین بازی موبایل این روزها (دکتر علی‌رضا مجیدی؛ یک پزشک) (بخونید و با این بازی پدیده‌ی سابق آشنا شوید!)

ایتنا – آیا نینتندو به بازار بازی‌های موبایل وارد خواهد شد؟

ایتنا – مدیر ایرانی یوتیوب برکنار شد

درخواست سهامداران مایکروسافت از مدیرعامل جدید: تعطیلی سرویس بینگ، ایکس‌باکس و سرفیس – زومیت

رسانه‌های همراه:

مایکروسافت قصد دارد پشتیبانی از اپلیکیشن‌های اندروید را به ویندوز اضافه کند (فارنت)

لنوو: با معرفی مجدد موتورلا به بازارهای مختلف آن را به سودآوری باز می‌گردانیم – زومیت

آسیا بزرگ‌ترین بازار اپلیکیشن‌های تلفن همراه

رسانه‌های اجتماعی:

دوستان شما در شبکه‌های اجتماعی احتمالا پولدارتر و شاد‌تر از شما هستند! | رسانه‌های اجتماعی (بسیار جالب و خواندنی!)

ایسنا – دیپلماسی “هشتکی” ایرانیان علیه جیش العدل FreeIranainSoldiers #

آمار و اطلاعات فاوا در ایران و جهان:

۴ میلیون خرید اینترنتی ایرانی‌ها در سال گذشته

تنها ۴۰ درصد از ترافیک وب مربوط به انسان‌ها است – زومیت

سهم ۲۰ درصدی ابزارهای همراه از پرداخت‌های مالی در سراسر جهان – ایستنا

اهمیت برندسازی برای موفقیت کسب و کارها در سالیان اخیر به‌خوبی شناخته شده است. هر کسب و کار با ایجاد یک برند متمایز می‌تواند ارزش افزوده‌ی بیش‌تری به مشتریان خود ارائه کند و با ایجاد یک حس خوب با آن‌ها ارتباط انسانی‌تر و در نتیجه پایدارتری برقرار کند. اما برند تنها در دنیای کسب و کار کاربرد ندارد و در زندگی شغلی و حتی روزمره‌ی هر یک از ما نیز کاربرد دارد.

کمی فکر کنید. در هر محیط اجتماعی ـ خانواده، محله، شهر و … ـ بسیاری از افراد با یک “لقب” یا یک “ویژگی” شناخته می‌شوند. مثلا: حسن آقا نانوای قابلی است، فاطمه خانم دستپخت بی‌نظیری دارد، حاج احمد در کار خیر و راه انداختن کار مردم است و … در سازمان‌ها و اصناف هم همین‌گونه است: آقای (الف) همه‌ی آیین‌نامه‌ها و قوانین سازمان را بلد است، خانم (ب) همیشه نظرات کارشناسی خوبی در مورد این موضوع دارد، آقای (پ) می‌داند فلان کالا را از کجا برای‌ات تهیه کند و …

اگر دقت کنید در مورد این لقب‌ها یا ویژگی‌ها چند نکته‌ی مشترک و مهم وجود دارد:

۱- معمولا ویژگی ذاتی نیستند و اکتسابی‌اند!

۲- در دوره‌ی زمانی طولانی پدید می‌آیند.

۳- وقتی ایجاد شوند، تغییر دادن‌شان کار بسیار مشکلی است.

نکته‌ی آخر، درد مشترک بسیاری از افراد است. فرد در سازمان محل کارش، در میان هم‌صنفان‌اش، در میان مشتریان‌اش و … به صفتی معروف و شناخته می‌شود که شاید خودش آن را دوست نداشته باشد و در مقابل علاقه داشته باشد به صفت یا توانمندی دیگری شناخته شود.

خبر خوب این است که کنترل این لقب یا ویژگی شناخته شده در دستان خود شما است و تکنیک‌های برندسازی شخصی نامیده می‌شود. از این پس برای شما درباره‌ی این‌که چطور برندسازی شخصی موفقی داشته باشید، بیش‌تر خواهم نوشت.

راه و روش کسب و کار را فقط از دل کتاب‌ها نمی‌توان آموخت. هر جایی که فردی کسبی دارد می‌توان به‌دنبال درس‌های کسب و کار گشت. باور کنیم که همین مغازه‌دارانی که هر روز با آن‌ها سر و کار داریم، براساس تجربه‌شان می‌توانند به‌ترین و اثربخش‌ترین درس‌های کسب و کار را به‌زبان ساده به ما بیاموزند. از این پس هر از گاهی برای شما درباره‌ی درس‌های کسب و کاری که از گوشه و کنار خیابان و زندگی روزمره می‌توان آموخت خواهم نوشت. این هم اولین یادداشت من:

مدتی پیش روزی داشتم از یک میدان بسیار شلوغ در مرکز شهر رد می‌شدم که دخترکی جلوی من را گرفت: “آقا می‌شه یک لحظه تشریف بیارین؟”

گفتم: چرا؟

گفت: “بیا تا بگم!” و من را به جلوی میزش برد که پر از عطرهای گوناگون بود: “شما معمولا چطور عطری استفاده می‌کنید؟”

گفتم: “اگر دنبال فروختن عطر هستی، نیازی ندارم!”

گفت: “نگفتم چه عطری لازم دارید؛ گفتم چه عطری استفاده می‌کنی؟”

گفتم: “خوب من به‌دلیل شغلم لازم است هر روز در جلسات متعدد کاری شرکت کنم و به‌همین دلیل عطرهای خنک و سنگین را معمولا ترجیح می‌دم.”

گفت: “خب این شد! برای شما یک پیشنهاد ویژه دارم. این عطر را بو کن!”

من متوجه بودم که تا این‌جا به‌دنبال این بوده که من را کنار بساطش نگه دارد و می‌دانیم یکی از مهم‌ترین تکنیک‌های فروش این است که زمان حضور مشتری در فروشگاه‌مان بالا ببریم. بوی خوش عطر را که استشمام کردم، گفت: “دیدی چقدر بوی خوب و خنکی داره؟”

گفتم: “راست می‌گی! از بوی عطر خوشم اومد!” این‌جا دومین مرحله‌ی فروش اتفاق افتاد: “ایجاد تجربه‌ای لذت‌بخش برای مشتری.”

حالا من از محصولی که فروشنده‌ قصد داشت به من بفروشد، داشتم و تمایل بیش‌تری به خرید پیدا کرده بودم. تنها کافی بود فروشنده ضربه‌ی نهایی را به من وارد کند. او هم فرصت را غنیمت شمرد و قبل از این‌که من فرصتی پیدا کنم، یک شیشه‌ی کوچک را از عطر مورد نظر پر کرد و گفت: “خوب این عطر هم مال شما. مبارکه!” گفتم: ” چقدر باید بپردازم؟” گفت: “قابلی نداره؛ ۵۰ هزار تومان. اما یک لحظه صبر کنید!”

بعد از گوشه‌ی دیگری از میزش که جلوی چشم نبود، شیشه‌ی بزرگ‌تری درآورد. شیشه‌ی کوچک را در شیشه‌ی بزرگ‌تر خالی کرد، دوباره شیشه‌ی کوچک را پر کرد و در شیشه‌ی بزرگ ریخت و بار سوم هم همین کار را تکرار کرد: “دیدی؟ شیشه‌ی بزرگ‌تر، سه برابر شیشه‌ی کوچک‌تر جا می‌گیره! اما من قیمت دو تا شیشه‌ی کوچک‌تر را می‌گیرم: ۱۰۰ هزار تومان!” خانم عطرفروش زمانی که من تصمیم گرفته بودم خرید کنم، یک پیشنهاد بهتر ارائه داد و از آن جالب‌تر به من نشان داد که چرا و چقدر این پیشنهاد نسبت به پیشنهاد اولش بهتر است!

گفتم: “عالیه! فقط پول کافی همراهم نیست. دستگاه کارت‌خوان داری؟” گفت: “بله! دنبالم بیا.” و من را جلوی یک دستگاه خودپرداز که چند قدم آن‌طرف‌تر بود، برد: “بیا اینم کارت‌خوان! ۱۰۰ هزار تومان بگیر و به من بده!” درس آخر دخترک عطرفروش: مشتری را تا آخرین لحظه‌ی خرید راهنمایی کنید!

پ.ن. پیشنهاد می‌کنم یک بار دیگر این ماجرا را از ابتدا بخوانید و این بار به درس‌های دخترک عطرفروش در زمینه‌ی کار حرفه‌ای بیاندیشید.

چه هفته‌ی بسیار شلوغ و پرمحتوایی!

پیش از شروع: 

1. برای دیدن مطالبی که این پست برگزیده‌ی آن‌هاست، می‌توانید فید لینک‌دونی گزاره‌ها را در فیدخوان‌تان (اینوریدر به‌یاد مرحوم گودر!) دنبال کنید.
2. لینک‌ مطالبی که توصیه می‌کنم حتما بخوانید، با رنگ قرمز نمایش داده می‌شوند. ضمنا لینک‌هایی را که از نظر من تنها خواندن عنوان‌شان کفایت می‌کند، با پس‌زمینه‌ی زرد رنگ نمایش می‌دهم.
3. می‌توانید گزیده‌ی به‌ترین مطالب در حوزه‌ی شایستگی‌های کسب و کار و کار حرفه‌ای را به هر دو زبان فارسی و انگلیسی در مجله‌های فلیپ‌بوردی گزاره‌ها هر روز مطالعه کنید: فارسی: کسب و کار رقابت‌پذیر: شایستگی‌های بردن! / متخصص حرفه‌ای و انگلیسی: Competitive Business: Winning Competencies! / Professional Expert
4. وبلاگ‌ها و سایت‌های‌ خودتان یا مورد علاقه‌تان را به من معرفی کنید تا فهرست خواندنی‌های من (و البته خود شما!) کامل‌تر شود. 
5. من مسئولیتی در مورد دزدی محتوا در سایت‌های مورد مطالعه‌ام ندارم. اگر چنین اشتباهی صورت بپذیرد، مسئولیت با نویسنده‌ی سایت مورد نظر است. اما لطفا اعتراض‌تان را برای‌م بنویسید تا مطلب مورد نظر را از این فهرست منتخب حذف‌ش کنم.

زندگی و کار حرفه‌ای:

آینده نیروی کار ایران (وفا کمالیان؛ رفتار سازمانی و کاربردهای آن در مدیریت) (عااااااالی! به‌ترین مطلب هفته.)

پس‌انداز پول نیازمند چیزی فراتر از نظم مالی است | سایت طلا

موفقیت بدون اعتماد به نفس، عملیات غیرممکن!

مدیریت کسب و کار:

مدل‌های بلوغ (وفا کمالیان؛ رفتار سازمانی و کاربردهای آن در مدیریت)

چه کنیم تا مشتری برندمان را دوست داشته باشد؟ (استاد پرویز درگی)

چرا ایرانسل برندی تحت عنوان آی‌سیم بوجود آورد؟ | گاه‌نوشت مهدی بهرامی

گزارش‌های پیشرفت: نگاه به گذشته یا نگاه به آینده (نادر خرمی‌راد)

ده اسطوره خلاقیت که باور به آن‌ها را باید رها کرد (مهران نصر؛ رسانه‌های امروز)

سالی برای کارکنان: گذری در پیش‌بینی‌‌های فوربس (قسمت اول) و سالی برای کارکنان: گذری در پیش‌بینی‌‌های فوربس (قسمت دوم) (استاد پرویز درگی)

اقتصاد:

صف،هل و کالای رایگان (علی دادپی؛ اقتصاد خرد، بازار و خانوار)

اقتصاد آنلاین – رفع شبهه شرعی اوراق مشارکت؟

اقتصاد آنلاین – افزایش مالیات بر ارزش افزوده ۹۳

اقتصاد آنلاین – حقوق یک‌میلیون‌ تومانی ازمالیات معاف شد

اقتصاد آنلاین – واردات ۴۰ قلم کالای اولویت ۱۰ آزاد شد

آمار و اطلاعات مدیریت و کسب و کار:

اقتصاد آنلاین – قیمت هر ثانیه تبلیغ در تلویزیون

اقتصاد آنلاین – بورس تهران در جهان اول شد

اقتصاد آنلاین – روایت آماری از انتهای پاییز

گمانه‌زنی‌هایی بیزینس مانیتور در خصوص رشد اقتصادی ایران – ایستنا

اقتصاد آنلاین – رشد ۷ درصدی تولیدات صنعتی ایران و اقتصاد آنلاین – رشد اقتصادی ایران از آخر پنجم شد!

اقتصاد آنلاین – ۹ ماهه امسال چه‌تعداد شرکت ثبت شد؟

علم و فناوری:

آیا «نقشه گوگل» می‌تواند به کاهش فقر در دنیا کمک کند؟ مپتیویست‌ها چه کسانی هستند و چه هدفی دارند؟ (دکتر علی‌رضا مجیدی؛ یک پزشک)

ایسنا – چهره انسان گزارشگر چهار عاطفه است نه شش عاطفه

همه خاطرات کودکی‏‌تان واقعی نیست!

صنعت فاوا در ایران و جهان:

پیش‌بینی تکنولوژی‌های مورد استفاده در سال ۲۰۱۴ میلادی (محسن احمدی؛ یک مشاور)

عیار اعتبار سایت، الکسا یا گوگل؟ (وبنا)

مجوز شرکت‌های اینترنتی تمدید شد

کسب و کار و اقتصاد فاوا:

ساتیا نادلا مدیرعامل جدید مایکروسافت و جایگزین استیو بالمر شد و اولین ایمیل ساتیا‌نادلا به کارکنان مایکروسافت – زومیت

ایتنا – آی‌بی‌‌ام و سپ دیگر رقیب اوراکل نیستند (ادعای لاری الیسون!)

بازی GTA5 پرفروش‌ترین بازی ویدئویی سال ۲۰۱۳ شناخته شد! (با یک میلیارد دلار فروش!)

رسانه‌های همراه:

نقشه آمازون برای خالی کردن جیب‌های شما: موبایلتان را سمت هر چیزی که می‌خواهید بخرید، بگیرید تا برا‌ی‌تان سفارش داده شود (دکتر علی‌رضا مجیدی؛ یک پزشک)

 

رسانه‌های اجتماعی:

شخصیت‌شناسی کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی (محمود حق‌وردی؛ حرفه؛ روابط‌عمومی)

MediaNews.ir | فیس‌بوک ده ساله شد؛ آیا دوره‌ بزرگترین شبکه اجتماعی به سر رسیده؟

آمار صنعت فاوا در ایران و جهان:

رتبه آمادگی شبکه‌ای‌ ایران پانزدهم منطقه، صدم جهان

ایران هم‌رده بوتان و کنیا در دسترسی به اینترنت با سرعت بالا

ایتنا – سود ۱٫۵ میلیارد دلاری محبوب‌ترین شبکه اجتماعی

۵٫۷ میلیارد کاربر؛ جمعیت شبکه‌های اجتماعی

کسب و کارهای خدماتی در سال‌های اخیر از رشد بسیار زیادی برخوردار بوده‌اند. عدم نیاز به سرمایه‌گذاری‌های اولیه‌ی بسیار زیاد و سر و کار داشتن کسب و کارهای خدماتی با مشتری نهایی و حذف واسطه‌ها از زنجیره‌ی ارتباطی مشتری باعث جذابیت راه‌اندازی و توسعه‌ی کسب و کارهای کوچک خدماتی بوده است. اما در خدمات به‌دلیل عدم ملموس بودن ارزشی که مشتری بابت آن به ما پول پرداخت می‌کنید، جلب رضایت مشتری کار بسیار سختی است. چگونه می‌توانیم برای مشتری ارزشی خلق کنیم که برای آن حاضر باشد مبلغی که ما نیاز داریم را پرداخت کند؟ پاسخ این سؤال را می‌توان با بررسی و ایجاد تفاوت در بخش‌های مختلف مدل کسب و کار به‌دست آورد. اما نکته‌ی اصلی در جلب رضایت مشتری، داشتن یک “پیشنهاد ارزش متمایز” است. شما چه ارزش متفاوتی به مشتری‌تان ارائه می‌کنید؟

من به شما پنج راه‌کار ساده اما بسیار تأثیرگذار پیشنهاد می‌کنم:

1. با کار کم‌تر، بیش‌تر انجام دهید: اغلب صاحبان کسب و کارهای خدماتی به یک خدمت درجه دو می‌چسبند و همیشه هم بر آن تکیه دارند. اما خدمت باکیفیت خوب همیشه که نیاز به خرج کرد بیشتر ندارد! کمی فکر کنید: اگر شما نمی‌بیندش دلیل نمی‌شود که وجود نداشته باشد!
2. روی آدم‌ها تمرکز کنید: اما پدید آمدن ابزارهای نوین ارتباطی به‌ویژه ابزارهای اینترنتی و رسانه‌های تعاملی و اجتماعی (که می‌تواند به‌سادگی وب‌سایت کسب و کار شما باشد)، امکان ارتباط دو طرفه و حفظ این ارتباط با مشتریان را به‌خوبی فراهم کرده‌اند. بعضی وقت‌ها تمرکز روی گروه کوچکی از آدم‌ها نتایج بزرگ‌تری را به دنبال دارد!
3. روی “چگونه” تمرکز کنید: معمولا فروشندگان کسب و کارهای خدماتی در گفتن این‌که چه چیزی و چرا باید در زدگی یک فرد تغییر کند، عالی هستند؛ اما اگر به آن‌ها بگویید: “خوب! قبول کردم؛ اما چطور؟” جوابی ندارند! این مشکل از آن‌جا پدید می‌آید که آن‌ها فکر می‌کنند اگر این چطور را به مشتری بگویند، دیگر نیازی به وجودشان نیست. اما امروز دیگر قانع کردن مشتریان برای تغییر کافی نیست؛ این‌که چگونه باید تغییر کرد خیلی مهم‌تر است.
4. بیش‌تر فکر کردن خیلی مهم است: اغلب صاحبان کسب و کارهای کوچک فکر می‌کنند که کیفیت کارشان بی‌نظیر و از سر کارفرما هم زیادی است و ضمنا از بهترین خدمت رقبا هم بهتر و بالاتر است! بنابراین اغلب اوقات خدمت خودشان را بدون فکر کردن کافی به‌اندازه‌ی کافی به‌دست مشتری می‌رسانند و همین‌جا است که اگر مشتری حداقلی از هوش و فکر داشته باشد گیر می‌افتند. پس لطفا بیش‌تر فکر کنید.
5. مشتری را به جلو هل بدهید، دنبال خودتان نکشیدش: شما با فروش یک خدمت به مشتری می‌خواهید مسئله‌‌ی او را حل کنید، نه مسئله‌ی خودتان را. پس چه بهتر که به او کمک کنید خودش مسئله‌اش را حل کند!

توجه کنید که این راه‌کارها در واقع استراتژی‌های رقابتی هستند که برای کسب و کار شما در برابر رقبا “پیشنهاد ارزش متمایز” ایجاد می‌کنند. این پیشنهاد ارزش متمایز، مزیت رقابتی کسب و کار شما است. اما شاید یک سؤال مهم این باشد که این راه‌کارها در عمل چگونه برای کسب و کار شما مزیت رقابتی می‌آفرینند؟

پیش از این درباره‌ی “تجربه‌ی کاربری” یا به‌عبارت به‌تر “تجربه‌ی مشتری” برای‌تان توضیح داده‌ام. راه‌کارهای ارائه شده در این نوشتار، به‌دنبال ایجاد مزیت رقابتی برای مشتری از طریق ایجاد یک “حس به‌تر” و “یک تجربه‌ی کاربری متمایز” هستند. بنابراین در حالت کلی می‌توان گفت یک استراتژی رقابتی اصلی نوین برای رقابت در دنیای کسب و کار امروز، ایجاد یک “تجربه‌ی مشتری” متفاوت برای مشتریان است (این موضوع در کسب و کارهای خدماتی که پیشنهاد ارزش‌شان اغلب بیش‌تر ماهیت ناملموس دارد، اهمیت بسیار زیادتری دارد.)

شما چگونه در کسب و کارتان می‌توانید “تجربه‌ی مشتری” متمایزی برای مشتریان‌اش ایجاد کنید؟

فوتبال دنیا در کم‌تر از یک ماه عزادار مرد بزرگ دیگری شد: لوئیس آراگونس مربی سابق تیم ملی اسپانیا دیروز درگذشت. در این دو روز، همه‌ی بزرگان فوتبال اسپانیا از آراگونس به‌عنوان معمار نسل جادویی فوتبال این کشور ـ که در سه تورنمنت معتبر پیاپی قهرمان شدند ـ یاد کرده‌اند. در میان حرف‌هایی که در مورد پیرمرد دوست‌داشتنی ماتادورها گفته شد، سخنان دو نفر برای‌م طعم دیگری داشت:

پپ گواردیولا: “او طرز فکر یک کشور را تنها با یک تغییر نسل تغییر داد. او طوری تیم ملی را مدیریت کرد که ما فکر کنیم نه‌تنها می‌توانیم پیروز شویم، بلکه باید پیروز شویم و به چیزی کم‌تر از پیروزی قانع نشویم.” (این‌جا)

ژاوی هرناندز: “لوئیس همیشه به ما می‌گفت که ما شرایط فیزیکی ایده‌آلی نداریم؛ ولی از نظر تکنیکی جزو ۵ تیم برتر دنیا هستیم. او این را گفت و به اتاقش رفت؛ ولی ما خیلی در این‌باره صحبت کردیم. فهمیدیم که استیل و سبک بازی تیم ما کلید موفقیت‌مان است و بازیکنان بامهارت باید در زمین بیش از پیش بدرخشند.” (این‌جا)

احتمالا هیچ کس جز این دو نفر هم نباید این حرف‌ها را می‌زده! این دو، نماد اصلی فلسفه‌ی ساده‌ی آراگونس برای پیروزی در دنیای سخت‌گیر حرفه‌ای‌ها بودند:

۱- ذهنیت آماده برای پیروزی (ما می‌توانیم!)؛ (این‌جا توضیح‌ش داده‌ام!)

۲- کشف و توسعه‌ی شایستگی‌های انحصاری (یعنی: من در چه چیزی به‌ترین‌م که بقیه آن را ندارند؟) (این‌جا را بخوانید!)

۳- استفاده از این شایستگی‌ها در میدان عمل (تیکی‌تاکای اسپانیا و قهرمانی در یورو ۲۰۰۸٫)

خوب بخوابی پیرمرد. روح‌ت شاد و یادت گرامی.

پیش از شروع: 

1. برای دیدن مطالبی که این پست برگزیده‌ی آن‌هاست، می‌توانید فید لینک‌دونی گزاره‌ها را در فیدخوان‌تان (اینوریدر به‌یاد مرحوم گودر!) دنبال کنید.
2. لینک‌ مطالبی که توصیه می‌کنم حتما بخوانید، با رنگ قرمز نمایش داده می‌شوند. ضمنا لینک‌هایی را که از نظر من تنها خواندن عنوان‌شان کفایت می‌کند، با پس‌زمینه‌ی زرد رنگ نمایش می‌دهم.
3. می‌توانید گزیده‌ی به‌ترین مطالب در حوزه‌ی شایستگی‌های کسب و کار و کار حرفه‌ای را به هر دو زبان فارسی و انگلیسی در مجله‌های فلیپ‌بوردی گزاره‌ها هر روز مطالعه کنید: فارسی: کسب و کار رقابت‌پذیر: شایستگی‌های بردن! / متخصص حرفه‌ای و انگلیسی: Competitive Business: Winning Competencies! / Professional Expert
4. وبلاگ‌ها و سایت‌های‌ خودتان یا مورد علاقه‌تان را به من معرفی کنید تا فهرست خواندنی‌های من (و البته خود شما!) کامل‌تر شود. 
5. من مسئولیتی در مورد دزدی محتوا در سایت‌های مورد مطالعه‌ام ندارم. اگر چنین اشتباهی صورت بپذیرد، مسئولیت با نویسنده‌ی سایت مورد نظر است. اما لطفا اعتراض‌تان را برای‌م بنویسید تا مطلب مورد نظر را از این فهرست منتخب حذف‌ش کنم.

زندگی و کار حرفه‌ای:

روایت شورانگیز یک گزارش‌گر آزاد (مسعود زمانی) (عااااالی! به‌ترین مطلب هفته!)

عینک متفاوت دیدن‌تان را کمی تمیز کنید (امین هاشمی؛ کوله‌پشتی)

۱۰ روش برای فریب دادن و وادار کردن مغز خود برای انجام کارهای مورد نظر! (فارنت)

تفکر دایره‌ای چگونه شما را به هدف‌تان می‌‌‌‌‌‌رساند؟

فواید اجتماعی حرف‌های خاله زنکی!

مدیریت و توسعه‌ی کسب و کار:

شما می‌توانید خلاق باشید، حتی در طراحی جعبه پیتزا! (دکتر علی‌رضا مجیدی؛ یک پزشک)

جایگاه سرمایه های انسانی ایران در مجمع جهانی اقتصاد (سید محمد اعظمی‌نژاد؛ مدیریت و منابع انسانی)

۵ نکته مهم در بهبود خدمات به مشتریان برای مدیران

اقتصاد آنلاین – بازار داغ فروشگاه‌های هنری در فیس‌بوک

جایگاه بازاریابی دیجیتال در اذهان مدیران بازاریابی

اقتصاد:

مسعود نیلی اعلام کرد: می خواهید بیکاری نباشد، باید رشد اقتصادی به ۶ درصد برسد

میزان عیدی امسال کارگران مشخص شد

اقتصاد جهان به کدام سمت می‌رود؟ مکزیک جای چین را می‌گیرد

آمار و اطلاعات مدیریت و کسب و کار:

میزان ماندگاری سپرده‌ها در بانک‌ها چقدر شده است؟/ تورم باعث شد مردم پول در بانک‌ها نگذارند

نیمی از ایرانیان کار نمی‌کنند و اقتصاد آنلاین – مردمان کجای ایران کمتر کار می‌کنند؟

هنوز ۷۱ درصد از اقتصاد ایران دولتی است

اقتصاد آنلاین – تهران پرهزینه‌ترین استان کشور

رشد پایه پولی در ۸ ماهه منتهی به آبان صفر شد/ نقدینگی ۵۳۰ هزار و ۷۰۰میلیارد تومان

علم و فناوری:

ایسنا – کشف یک ناحیه مغزی که انسان را منحصربفرد می‌کند

ایسنا – از چه سنی کودکی را فراموش می‌کنیم؟

ایتنا – تصویر یک کتاب پوشیدنی/ حس شخصیت داستان را به طور فیزیکی درک کنید

کسب و کار و اقتصاد فاوا:

خبر غیرمترقبه: گوگل موتورولا را با مبلغ ناچیز ۳ میلیارد دلار به لنوو می‌فروشد! (دکتر علی‌رضا مجیدی؛ یک پزشک) و فراغت از خریدی پرخرج و آشتی دوباره با سامسونگ، ماحصل فروش موتورلا برای گوگل – زومیت

آیا امپراتوری موبایل سامسونگ سقوط می‌کند

مایکروسافت به جمع متن‌بازها می‌پیوندد – زومیت

آی‌بی‌ام با سرورهای رده پایین x86 خداحافظی کرد

مایکروسافت نام «اسکای‌درایو» را به «وان درایو» تغییر داد! (فارنت)

فناوری همراه: 

غول‌های موبایل چه‌کاره بوده‌اند

فیسبوک برنامه خبرخوان شبیه به فلیپ‌بورد خود را برای آیفون معرفی کرد – زومیت

رسانه‌های اجتماعی:

@ زبان شبکه‌های اجتماعی را تغییر داد

صنعت فاوا در ایران و جهان:

قطعی جهانی سرویس جیمیل باعث ارسال هزاران ایمیل به اکانت هات‌میل یک نفر شد!

انتقاد صریح رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران از وضعیت اینترنت سهم هر ایرانی، یک کیلوبیت اینترنت است/ باند پهن در دنیا ۲۰ مگ است نه ۲ مگ

تقویم هجری شمسی به Google Calendar اضافه شد – وبلاگ رسمی Google به زبان فارسی

آمار صنعت فاوا در ایران و جهان:

آمارهایی از استفاده ایرانی‌ها از اینترنت و موبایل/ افزایش ۱۰ برابری خرید آنلاین با موبایل

ایتنا – بازار تبلیغات همراه امسال به ۱۸ میلیارد دلار می‌‏رسد

درآمد ۷۷ میلیارد دلاری نرم‌افزارهای موبایلی

۷۳ درصد ایمیل‌های دنیا هرزنامه‌اند

روزانه یک میلیارد اسم گوگل می‌شود

مدل کسب و کار یکی از مفاهیم پایه‌ای مطرح در کارآفرینی و راه‌اندازی کسب و کارهای جدید است (اگر نمی‌دانید مدل کسب و کار چیست، لطفا این نوشته را مطالعه کنید.) اما معمولا در مدیریت کسب و کارهای‌مان تنها یک بار و آن هم در زمان تهیه‌ی طرح کسب و کار (این‌جا را ببینید) و صرفا برای تکمیل طرح کسب و کارمان جهت ارائه‌ی آن به سرمایه‌گذاران احتمالی به آن توجه می‌کنیم. اما امروزه در دنیایی که از عصر رقابت به عصر فرارقابت پا گذاشته‌ایم، بنگاه‌های اقتصادی باید در تک‌تک اجزای سازنده‌ی کسب و کارشان، رقابت‌پذیر باشند.

بیایید کمی دقیق‌تر به ماجرا نگاه کنیم: دنیای امروز، دنیای رقابت فشرده و پیچیده برای دستیابی به مشتریان بالقوه و فروش محصولات و خدمات به آن‌ها است. در دهه‌ی اخیر به‌دلیل افزایش شدید تأمین‌کنندگان محصولات و خدمات ـ به‌ویژه در صنایع دارای محصولات مصرفی ـ ابزارهای رقابتی گذشته، تبدیل به ابزارهایی ناکارآمد شده‌اند. بنابراین دیگر شرکت‌ها نمی‌توانند صرفا به مزیت‌های رقابتی چون تأکید بر کیفیت یا استفاده روش‌های سنتی بازاریابی و فروش بسنده کنند. دنیای مدرن با ظهور ابزارها و مفاهیم متحول‌کننده‌ای هم‌چون اینترنت، نیازمند رویکردها و نگاه‌های جدیدی برای رقابت است. یکی از این ابزارهای جدید، مدل کسب و کار است.

مدل کسب و کار روش انجام یک کسب و کار مشخص است؛ به‌شکلی که با در پیش گرفتن این راه و روش، کسب و کار بتواند ضمن حداکثرسازی بهره‌وری تا حد ممکن و البته حفظ بقای خود، سودآوری هم داشته باشد. می‌توان گفت مدل کسب و کار، روشی است که به‌کمک آن، ضمن تعیین روش طراحی و تولید محصول یا خدمت کسب و کار، ساز و کار تبدیل به آن خروجی‌های اقتصادی مانند ارزش افزوده‌ی یک کسب و کار و سود آن مشخص می‌شود. به‌صورت سنتی مدل کسب و کار، تنها تشریح‌کننده‌ی روش کسب درآمد بنگاه در یک صنعت خاص بوده است. اما در دنیای امروز وقتی سخن از مدل کسب و کار به‌میان می‌آید، تولید درآمد تنها یکی از اجزای یک مدل کسب و کار است و در نتیجه برای طراحی یک مدل کسب و کار باید به اجزای دیگر آن ـ که مشخص‌کننده‌ی ساز و کار عملکرد یک کسب و کار در دنیای واقعی هستند ـ نیز توجه کافی شود. این نگاه جامع‌نگرانه به مفهوم سنتی مدل کسب و کار، رویکرد جدیدی به تعریف و طراحی کسب و کار است. بنابراین اگر چه مدل کسب و کار از ابتدایی‌ترین روزهای پدید آمدن مبادله و تجارت همراه بشر بوده است، اما نگاه به آن به‌عنوان ابزاری استراتژیک برای رقابت ـ که تمامی ابعاد کسب و کار را در بر می‌گیرد ـ نگاهی است جدید که در سال‌های اخیر مور توجه کارآفرینان، مالکان کسب و کارها و متخصصان کسب و کار قرار گرفته است.

اهمیت این نگاه جدید به مدل کسب و کار تا آن‌جاست که در سال‌های اخیر بسیاری از کسب و کارها به‌دلیل مدل کسب و کار خلاقانه و متمایزکننده‌شان به رشدی خارق‌العاده در مدت زمانی کوتاه دست یافته‌اند. کسب و کارهایی مانند آمازون و گوگل، نمونه‌ی بارز کسب و کارهایی هستند که به‌دلیل مدل نوآورانه‌ی کسب و کارشان به موفقیت‌های عظیم امروزی‌شان دست یافته‌اند.

نکته‌ی جالب ماجرا این‌جاست که “مدل کسب و کار” تا آخرین روز زندگی کسب و کار همراه آن است؛ اما می‌تواند تغییر داده شود و بازطراحی شود. شما می‌توانید با ایجاد یک تغییر کوچک در مدل کسب و کارتان، در مقایسه با رقبای‌تان برای خودتان یک مزیت رقابتی بیافرینید. مثلا یک شرکت پیمانکاری با تغییر نوع شیوه‌ی تعاملات مالی خود با کارفرماها (و البته ایجاد تغییرات لازم در قراردادهای مربوطه) توانست در یک بازار در حال رکود، ظرفیت‌های جدید انجام پروژه‌ برای خودش ایجاد کند.

آیا تا به حال به مدل کسب و کارتان به‌عنوان یک استراتژی رقابتی فکر کرده‌اید؟ از خودتان سه سؤال زیر را بپرسید:

۱- مدل کسب و کار من واقعا چیست؟ کسب و کار من چطور کار می‌کند؟ من چطور پول در می‌آورم؟

۲- مدل کسب و کار رقبای من یا مدل کسب و کار رایج در این صنعت چیست؟

۳- من چه بخشی از مدل کسب و کارم را به چه شکل تغییر بدهم تا از دیگران متمایز باشم؟

حتی اگر پاسخ سؤال سوم را هم پیدا نکنید، پرسیدن این سؤالات باعث می‌شود تا درک به‌تری از کسب و کار خود و صنعت فعالیت خود داشته باشید و داشتن این درک باعث خواهد شد تا در بلندمدت، تصمیمات درست‌تری بگیرید که باعث موفقیت هر چه بیش‌تر کسب و کار شما خواهد شد.