هوش مصنوعی (AI) به سرعت در حال تسخیر جهان است و سرمایهگذاران نیز از این قافله عقب نماندهاند. با این حال، دادههای اخیر حاکی از آن است که در فضای سرمایهگذاری بر روی استارتآپهای هوش مصنوعی، پول بیشتری وارد میشود تا از آن خارج میشود. این موضوع، یادآور حبابهای اقتصادی است که در دهههای گذشته تجربه کردهایم.
بر اساس گزارش CNBC که دادههای شرکت پیچبوک (Pitchbook) را منتشر کرده است، در نیمه اول سال جاری، استارتآپهای هوش مصنوعی در ایالات متحده آمریکا مبلغی بالغ بر ۱۰۴.۳ میلیارد دلار جذب سرمایه کردهاند، در حالی که ارزش خروجی (Exits) این شرکتها که از طریق سرمایهگذاری خطرپذیر (VC) حمایت میشدند، تنها ۳۶ میلیارد دلار بوده است.
جذب سرمایه کلان، خروجیهای محدود
در میان بزرگترین معاملات جذب سرمایه در این دوره، میتوان به جذب ۴۰ میلیارد دلار توسط OpenAI در ماه مارس، ۱۴.۳ میلیارد دلار توسط Scale AI و ۳.۵ میلیارد دلار توسط Anthropic اشاره کرد. این ارقام نشاندهندهی علاقه شدید سرمایهگذاران به این حوزه است.
در مقابل، خروجها (Exits)، یعنی زمانی که سرمایهگذاران با فروش سهام استارتآپ به دیگران از سرمایهگذاری خود سود میبرند، کمتر چشمگیر بودهاند. از جمله این خروجیها میتوان به خرید EvolutionIQ توسط CCC Intelligent Solutions به ارزش ۷۰۰ میلیون دلار و عرضه عمومی سهام Slide Insurance اشاره کرد. به گفتهی دیمیتری زابِلین، تحلیلِگر ارشد پیچبوک، روند غالب خروجها در حال حاضر، شامل خریدهای مکرر استارتآپهای با ارزش کمتر در مقابل کمبود عرضه اولیه سهام (IPO) استارتآپهای با ارزش بسیار بالاتر است.
جذابیت هوش مصنوعی، محرک سرمایهگذاریهای کلان
علاقه به هوش مصنوعی، سرمایهگذاری در استارتآپهای آمریکایی را به بالاترین سطح سه سال اخیر رسانده است. این سرمایهگذاریها عمدتاً بر روی تعداد محدودی از شرکتهای بزرگ فناوری متمرکز شده است. هِلمِت تانیا، مدیر عامل جنرال کاتالیست، یکی از بزرگترین شرکتهای VC در سیلیکون ولی، معتقد است که هوش مصنوعی یک نیروی متحولکننده است که این شرکتها را بهتر میکند. وی معتقد است که با توجه به پتانسیل رشد ۱۰ برابری این کسبوکارها، ارزشگذاری فعلی آنها منصفانه است.
تحقیقات S&P Global Market Intelligence نشان میدهد که بسیاری از سرمایهگذاران VC که بهدنبال نرخ رشد و ارزشگذاریهای بالاتر هستند، تمرکز خود را به سمت شرکتهای هوش مصنوعی مولد (Generative AI) معطوف کردهاند. به گفته جان کلارک، شریک بانک سرمایهگذاری Royal Park Partners، با توجه به اینکه هوش مصنوعی در حال شکل دادن یک «انقلاب» در صنایع مختلف است، سرمایهگذاری خطرپذیر طبیعتا بهسوی جایی سرازیر میشود که انتظار میرود پیشرفتهای بزرگی در آنجا رخ دهد.
افزایش سهم هوش مصنوعی در سرمایهگذاریهای VC
بانک HSBC Innovation Banking گزارش داده که در سال ۲۰۲۴، ۴۲ درصد از کل سرمایهگذاری خطرپذیر در ایالات متحده، به شرکتهای هوش مصنوعی اختصاص یافته است. این رقم در سال ۲۰۲۳، ۳۶ درصد و در سال ۲۰۲۲، ۲۲ درصد بوده است. این آمار نشاندهندهی رشد چشمگیر علاقه به هوش مصنوعی در بین سرمایهگذاران است.
جمعبندی
در حالی که سرمایهگذاری در هوش مصنوعی همچنان در حال افزایش است، فاصله بین سرمایه جذبشده و سرمایهی خارجشده زنگ خطر را به صدا درآورده است. آیا این یک حباب است که به زودی خواهد ترکید یا سرمایهگذاریها در نهایت بهثمر خواهند نشست؟ زمان پاسخ این پرسش استراتژیک را مشخص خواهد کرد. با این حال، این دادهها نشان میدهد که سرمایهگذاران باید با احتیاط بیشتری وارد این حوزه شوند و به دقت عملکرد شرکتها و پتانسیلهای آنها را ارزیابی کنند.