در مصاحبههای ورودی شرکتهای مشاورهی بینالمللی همیشه یک کیس مطرح میشود که فرد داوطلب باید آن را حل کند. قبلتر به یک نمونهاش اینجا اشاره کردم. بنابراین یکی از حوزههای مشاورهی شغلی (چیزی که تو ایران متأسفانه یا خوشبختانه اصلا نداریم) راهنمایی کردن آدمهایی است که میخواهند وارد کار مشاوره بشوند. اینجا به چند تا از این خطوط راهنما برای موفقیت در آزمون مشاوره اشاره شده. به نظرم این نکات فقط به درد موفقیت در آزمون ورودی یک شرکت مشاوره نمیخورند و خوب در ایران هم که ما همچین آزمونهایی نداریم؛ برای همین موقع ترجمه کردن ساختار متن را عوض کردم. بنابراین این شما و نکاتی کلی برای حل مسائل مشاوره:
۱- مسئله را درست متوجه شوید: قبل از دادن پاسخ، باید مطمئن شوید که مسئله را درست فهمیدهاید. برای این کار مسئله را دوباره صورتبندی کنید و از کارفرما بپرسید. ضمنا مطمئن شوید که همهی اطلاعاتی را که برای حل مسئله لازم دارید جمعآوری کردهاید و این اطلاعات صحیح هستند. حواستان باشد که باید پاسخ را در چه قالبی به کارفرما ارایه کنید: مثلا قرار است گزارش بدهید، پرزنت درست کنید یا … قرار است عدد و رقم دقیق بدهید یا تخمین یا حتا درصد و …
۲- زمانی را به فکر کردن دربارهی روش حل مسئله اختصاص بدهید. سعی کنید برای هر بخش از مسئله، روش خاص خودش را پیدا کنید (حالا ما هی بگیم متدولوژی مهمه، یک عدهی کثیری ما را مسخره کنند …)
۳- با کارفرما همدلی ایجاد کنید. شما قرار است مسئلهی او را حل کنید نه مسئلهی خودتان! به زبان بدن و حرفهای او توجه کنید. راهحل اولیهتان را به او ارایه کنید و بخواهید تا به شما بگوید آیا اطلاعات مهمی را جا انداختهاید یا نه. به یاد داشته باشید که ایجاد ارتباط خوب و اثربخش با کارفرما بخشی از فرایند حل مسئله است.
۴- خوب گوش کنید و سعی کنید واژههای کلیدی طرف مقابلتان را بیابید. گاهی اوقات یک واژهی کلیدی در درک مسئله و از آنجا حل مسئله حیاتی میشود.
۵- چارچوبها (Frameworks)، روشهای ساختاردهی به پاسخ شما هستند که درک ماهیت و چرایی آن پاسخ را برای خود شما و کارفرما آسانتر میکنند. چارچوب یعنی چیزهایی مثل: مدل ۵ نیروی رقابتی پورتر، آمیختهی بازاریابی و … (همین اواخر جایی ناظر بودم؛ به طرف گفتم چارچوبات کو؟ متدولوژیاش را با آب و تاب دوباره تعریف کرد! چارچوب با متدولوژی فرق داره.)
دو واژهی کلیدی در فرایند حل مسئله وجود دارند که متأسفانه ما مشاوران ایرانی خیلی وقتها به آنها اهمیت نمیدهیم: چارچوب و متدولوژی. بخشی از بحثهای بعدیمان دربارهی این خواهد بود که هر کدام از این دو واژه یعنی چه، تفاوتهایی با هم دارند و نقش هر یک در فرایند حل مسئلهی مشاوره چیست.