نشستهام و دارم فهرست مقالات کنفرانس بینالمللی فناوری اطلاعات را میبینم و افسوس میخورم به حال جامعه علمی این کشور. متأسفانه باید این کلیشه را تکرار کرد که ما مدام از تولید علم و پیشرفت علمی سخن میگوییم و وقتی پای عمل میرسد …
در فهرست مقالات این کنفرانس نکات جالب و در عین حال تأسفبرانگیزی به چشم میخورد:
۱٫ وفور تحقیقات غیرکاربردی و بدون ارزش افزوده و بعضا غلط (نمونه: “راهکارهای اصلاح الگوی مصرف در استفاده از اینترنت در سطح ملی” یا “تحلیل صنعت نرمافزارهای متنباز در ایران با استفاده از مدل پنج نیروی پورتر”)
۲٫ ترکیبهای عجیب و غریب مدلها و تئوریها که نتیجهای جز پیچیدگی بیثمر ندارند (نمونه: “ارائه چهارچوب تلفیقی BSC و EFQM جهت ارزیابی دانش سازمانی”)
۳٫ ارایه کارهای پیش پا افتاده و بسیار مقدماتی بهعنوان مقاله و تحقیق (طراحی پورتال تدارکات الکترونیکی بر اساس زبان مدلسازی یکپارچه)
و بسیاری موارد دیگر از این دست.
در سالهای اخیر تلاش کردهام همیشه کنفرانسهای علمی مرتبط با حوزه کاری و درسیام ـ فناوری اطلاعات و مدیریت ـ را دنبال کنم (البته به دلیل اشکالاتی مثل موارد سه گانه مذکور هیچ وقت هم در این کنفرانسها شرکت نمیکنم که وقت و پول و عمرم را تلف کنم!) و متأسفانه تا به امروز مقاله قابل توجهی را هم در این کنفرانسها ندیدهام که واقعا چیزی را به دانش و تجربه من اضافه کند.
هدف از برگزاری این کنفرانسها چیست؟ تشویق پژوهش؟ به اشتراکگذاری دانش؟ نمایش پیشرفت علمی کشور؟ آشنایی مدیران با تحولات روز؟ ارتقای رتبه علمی پژوهشگران د انشگاهی؟ یا صرف مقاله دادن و کنفرانس برگزار کردن؟ متأسفانه کنفرانسهای ما قرار است ترکیبی از همه این هدفها را کنار هم ارایه بدهند و خوب نتیجهاش هم معلوم است. چیزی که من از بررسیهایام روی کنفرانسهای بینالمللی غیرایرانی متوجه شدهام این است که کنفرانس علمی فقط هدفاش به اشتراکگذاری دانش میان پژوهشگران است و بس.
کنفرانسعلمی جای یاد گرفتن و آشنا شدن مدیران با مفاهیم علمی نیست و جای کلاس درس را نمیگیرد. کنفرانس علمی جای آدمهای ضعیفی نیست که از عهده انجام دادن کوچکترین کار عملی و حتی نظری بر نمیآیند و به دلیل ساختار بیمار کنفرانسهای علمی ایرانی، دهها مقاله را در رزومهشان ردیف میکنند و ادعای پژوهشگر بودن را دارند. کنفرانس علمی جای کپی پیست کردن و به هم چسباندن چند تا مقاله و حداکثر مباحث چند تا کتاب کنار هم نیست (چیزی که متأسفانه شاید حدود ۹۰ درصد مقالات را در بر بگیرد.) کنفرانس علمی جای ارایه مطالب و مدلهای عجیب و غریب و غلط نیست! (یکی از دوستان که الان دارد در خارج از کشور دکترای فناوری اطلاعات میخواند به من میگفت که الان متوجه شده است که مدل پایاننامه کارشناسی ارشدش در ایران که براساساش یک مقاله هم در یکی از کنفرانسهای بینالمللی ایرانی ارایه داده، کاملا غلط است!) و بسیاری موارد دیگر …
این را هم بگویم که تابستان امسال من در یک کنفرانس علمی داخلی با یک مقاله شرکت کردم که البته به مرحله ارایه شفاهی نرسید و تنها در کتاب کنفرانس چاپ شد. دیدن مقاله چاپ شده آدم حسابی کیف دارد؛ هر چند که الان به این فکر میکنم که کیفیت واقعی آن مقاله از نظر علمی شاید فرقی با مقالات این کنفرانس بینالمللی نداشت و کاش، صبر میکردم و در این کنفرانس شرکت میکردم!!!
از شوخی گذشته اگر واقعا میخواهید پژوهش جدی بکنید، ژورنالها و کنفرانسهای داخلی را بیخیال شوید. با این وضعیت تأسفبار تنها راه سنجش عیار واقعی یک پژوهشگر تلاش برای چاپ مقاله در یک ژورنال معتبر است (البته نه لزوما ISIهای مورد تأیید وزارت علوم ایران که هر روز بیشتر از دیروز اعتبار خودشان و فرایند داوریشان معلوم میشود!) البته اگر هدف واقعیتان کار علمی است و نه صرف مقاله دادن، لذت بردن از چاپ آن و صد البته پز دادن!
