لینک مطالبی که توصیه میکنم حتما بخوانید، با رنگ قرمز نمایش داده میشوند. ضمنا لینکهایی را که از نظر من تنها خواندن عنوانشان کفایت میکند، با پسزمینهی زرد رنگ نمایش میدهم.
اگر تمایل به دریافت هر هفته دو مطلب آموزشی در زمینهی مهارتهای کار حرفهای و همچنین لینکهای منتخب کار حرفهای در ایمیلتان هستید، در راهکاو عضو شوید!
من مسئولیتی در مورد کپیکاری محتوا در سایتهای مورد مطالعهام ندارم. اگر چنین اشتباهی صورت بپذیرد، مسئولیت با نویسندهی سایت مورد نظر است. اما لطفا اعتراضتان را برایم بنویسید تا مطلب مورد نظر را از این فهرست منتخب حذفش کنم.
برای قرنها در تاریخ بشر، اصالت با خون و نژاد و اموال تعریف میشد. اصیل، فردی بود که عضوی از خانوادههای بزرگ و پرنفوذ و ثروتمند بود. بدین ترتیب سالیان درازی از عمر بشر روی این جهان خاکی گذشت و نسلهای مختلفی آمدند و رفتند و افرادی مورد احترام جامعه بودند که ویژگیِ برجستهی ذاتی خاصی جز تعلق به خانوادهشان نداشتند! اگر چه قرنها پیش ا این، ادیان الهی بر برابری انسانها تأکید کردند؛ اما در عمل “انسانِ برابر و برادر” حاصل اندیشهها و تلاشهای جمعی بشر در چند قرن اخیر بوده است. میتوان گفت این روزها در بسیاری از جوامع امروزی با پدید آمدن و گسترش جنبشهای حقوق مدنی و اصلاح قوانین بنیادین اجتماعی و فرهنگی ـ حداقل روی کاغذ ـ افراد دارای حقوق و احترام ذاتی هستند. حالا دیگر اصالت، به تعلق خونی نیست و افرادِ موردِ احترام جامعه، بهدلیل ویژگیها و شایستگیهای فردیشان به این احترام دست یافتهاند (هر چند هنوز تا نقطهی ایدهآل که همهی ما مفهوم واقعی آیهی شریفهی “إن اکرمکم عند الله أتقاکم” را دریابیم و بپذیریم، راهی طولانی در پیش است …)
اما در جامعهی امروزی چگونه میتوانیم فردی “اصیل” و مورد احترام جامعه و دیگران باشیم؟ پاسخ به این پرسش تا حدود زیادی وابسته با ارزشهای اجتماعی ـ فرهنگی در دهکدهی جهانی امروز از یک سو و خردهفرهنگ هر کشور از سوی دیگر است. ما باید نمایندهی شایستهی حداقل یکی از این ارزشها باشیم! اما چگونه میتوان به چنین جایگاهی دست یافت؟ دردِ بسیاری از ما همین است. ما مورد احترام و اصیل بودن را با شهرت و محبوبیت اشتباه میگیریم و نتیجهی آن، اتفاقات عجیب و غریب و تأسفباری است که بهویژه در عصر رسانههای اجتماعی شاهد آنها هستیم.
اما اگر بپذیریم “اصالت” در حقیقت معنای سخت و پیچیدهای ندارد و آنچنان که یکی از محبوبترین سلبریتیهای تاریخ سینما یعنی مرلین مونرو گفته بهسادگی یعنی اینکه: “خودت باش! جهان، اصل را ستایش میکند”، آنگاه است که شاید در الگوی تفکر و رفتار و گفتارمان در زندگی اجتماعیمان تجدیدنظر کنیم.
“رت پاور” نویسندهی سایت مجلهی “اینک” در مقالهی خود به ۱۰ ویژگی افراد اصیل در دنیای امروز اشاره کرده که میتواند به ما در رسیدن به معنای حقیقی اصالت در زندگیمان کمک کند:
در زندگی “معنا” را به “پول” ترجیح میدهند؛
برای خودشان، هویتشان و ویژگیهایشان احترام و ارزش قائلاند؛
حس شهودی خود را برای کشف ایدههای جدید از روندها و الگوهای زندگی و کار پرورش میدهند؛
مهار زندگیشان را در دست دارند و با اعتماد بهنفس و اتکا به خود، به جنگ بحرانها میروند؛
مسئولیتِ تصمیمات و اشتباهاتشان را تمام و کمال میپذیرند؛
همیشه در حال یاد گرفتن و آموختن هستند؛
بهدنبال فریب دیگران برای خوشایند آنها نیستند، آنها به شما همانی را میگویند که لازم است بشنوید!
شجاعاند!
به حس و شور و محبت انسانی معتقدند و از هر فرصتی برای حرف زدن در مورد خانواده و کودکانشان و عزیزانشان استفاده میکنند؛
هر روز هر چقدر که میتوانند میخندند!
فهرست بالا میتواند کاملتر از این شود؛ اما نقطهی شروع خوبی است برای اینکه بخواهیم و یاد بگیریم چگونه میتوانیم خودمان باشیم.
مهندسی مجدد شیوهای برای بازسازی سازمان و مدیریت است که در آغاز دهه ۹۰ در ادبیات مدیریت ظهور کرد. طراح این نظریه پروفسور مایکل همر است که با انتشار مقالهای در مجله «هاروارد بیزینس ریویو» در سال ۱۹۹۱ مفاهیم بنیادین و دگراندیشی سازمانی را به جهان مدیریت عرضه داشت. کتاب وی با عنوان «مهندسی مجدد: منشور انقلاب سازمانی» با کمک جیمز چمپی در سال ۱۹۹۳ منتشر شد.
میدانیم براساس نظریهی مایکل همر، سه نیرو بهصورت جداگانه و همزمان، شرکتهای امروزی را بهگونهای روزافزون بهسوی سرزمینی هدایت میکنند که به چشم مدیران و دست اندرکاران سازمانها هراسانگیز و ناآشنا مینماید. این سه نیرو عبارتند از: مشتریان، رقبا و تغییرات. این سه نیرو ـ که به C3 معروفاند ـ عبارتند از: مشتری، رقابت و تغییر. در این دنیای دگرگون شده، اصول «تقسیم کار» وضع شده از سوی آدام اسمیت که محور سازماندهی شرکتها بود، دیگر کارساز نیستند و در نتیجه برای شرکتها سودمند و ضروری نیست کار خود را براساس این اصول سازمان دهند. ساختار وظیفهگرا در دنیای کسبوکار امروز غیرمؤثر بوده و منسوخ است. شرکتها از این پس باید مبتنی بر محور فرایندها سازماندهی شوند.
مهندسی مجدد بهمعنی بازاندیشی بنیادین و طراحی مجدد ریشهای فرایندها به منظور دستیابی به بهبود چشمگیر در معیارهای کلیدی عملکرد از قبیل هزینه، کیفیت و سرعت انجام فعالیتها یا ارایه خدمات است. در واقع مهندسی مجدد سازمانی بهدنبال شناخت تمامی بینظمیهای طبیعی سازمان و ارایهی یک الگو یا مدل دارای نظم جهت انجام اثربخش و بهینهی فعالیتهای سازمان است. مفهوم عملیاتی مهندسی مجدد ایجاد سازمان نوآور و خلاقی است که بتواند در دنیای رقابتی و دارای تغییرات سریع کسبوکار امروزی بهشکلی سودآور به فعالیت موفق بپردازد.
در طول نزدیک به بیست و چند سالی که از طرح ایدهی مهندسی مجدد در دنیای مدیریت میگذرد، اگر چه الگوها و رویکردها و ابزارهای جدیدی برای اجرای این مفهوم مدیریتی توسط مشاوران و اساتید دانشگاهها در سراسر جهان عرضه شده است (و فناوری اطلاعات نقش بسیار مهمی را در تحول و تکامل مهندسی مجدد ایفا نموده است)؛ اما در عین حال خود این مفهوم نیز دستخوش تغییرات بسیاری شده است. ما در عمل متوجه شدیم که اجرای “مهندسی مجدد” برخلاف آنچه شعار میدهیم در عمل بسیار پیچیده و دشوار است. نرخ بالای شکست پروژههای مهندسی مجدد، نشان از همین امر دارد. برخی از مهمترین مشکلات و چالشهای موجود بر سر راه موفقیت پروژههای مهندسی مجدد عبارتند از:
عدم وجود اطلاعات کافی در مورد فرایندها و مستندات مربوط به آنها؛
دشوار بودن قضاوت در مورد عملکرد فرایند قبل و بعد از مهندسی مجدد بهویژه در مورد فرایندهای خدماتی؛
مقاومت متصدیان فرایندها و عدم ارائهی اطلاعات کافی و مناسب در مورد وضعیت فرایند و مشکلات آن؛
عدم وجود استانداردها و مدلهای مرجع مناسب برای بازطراحی فرایندهای تخصصی (بهویژه در مورد فرایندهای سازمانهای دولتی و خدماتی)؛
ضعف فنی متدولوژیها و رویکردهای مهندسی مجدد در عمل بهویژه بهدلیل تمرکز نداشتن مشاوران روی یک حوزهی خاص صنعتی.
این ضعفها کمابیش در ایران نیز همانند دنیا در برابر موفقیت پروژههای مهندسی مجدد، چالش ایجاد کرده و میکنند. اما چگونه میتوان بر این چالشها غلبه کرد؟ آیا راهحل، پاک کردن صورت مسئله و ادارهی سازمانها با همان رویههای پیشین است؟ پاسخ قطعا منفی است. مشاوران مدیریت، متخصصان کسبوکار در سازمانها و پژوهشگران هر یک بهنوبهی خود تلاش کردهاند تا بهجای کنار گذاشتن مهندسی مجدد برای چالشهای آن راهحلهایی عرضه کنند. اما شاید مهمتر از ابزارها و روشهای ارائه شده، تکامل در مفهوم خود مهندسی مجدد در طول یک دههی اخیر باعث تحول تفکر و نوع نگاه ما به ماهیت سازمان و بازمهندسی آن شده است. حالا ما میدانیم که صرفِ تغییر و اصلاح فرایندهای سازمان، باعث ایجاد یک تحول بنیادین نمیشود و بیش و پیش از هر چیزی لازم است الگوهای ذهنی سازمان در مورد کارکردها و عملکردهای خود اصلاح شوند. اما چه عواملی در ایجاد این تحول اهمیت دارند که لازم است به آنها توجه شود؟
میچ روچیلد در مقالهی جذاب خود در سایت مجلهی آنترپرنر به سه عامل بسیار کلیدی اشاره کرده است:
۱- فرایندهای جدید: طبیعتا فرایندهای قبلی یک جای کارشان مشکل داشته است که نتوانستهاند اثربخشی و ارزشآفرینی لازم را داشته باشند. بنابراین مهندسی مجدد فرایندها و بازطراحی آنها همچنان یک کار کلیدی است.
۲- فرهنگ جدید: اهمیت فرهنگ سازمانی ـ یعنی همان الگوهای ذهنی حاکم بر تصمیمگیری و رفتار و عملکرد افراد در سازمان ـ هر روز در دنیای مدیریت بیشتر از قبل میشود. یک اشکال پروژههای مهندسی مجدد، عدم توجه کافی به موضوع تحول فرهنگی بود که البته از دل همین مشکل، مفهوم “مدیریت تغییر” بهعنوان یکی از حوزههای نوین و جذاب مدیریتی بیرون آمد.
۳- نیروی انسانی جدید: گاهی وقتها برای تزریق ایدهها و تفکر جدید و یا انجام کارهای جدید (و یا حتی انجام کارهای قدیمی با روشهای جدید) نمیتوان به نیروی موجود سازمان اکتفا کرد. در چنین موقعیتی ورود نیروی انسانی جدید در هر دو ردهی مدیریتی و کارشناسی به سازمان تبدیل به یک الزام میشود.
مقالهی آقای روچیلد در عین حال تحول این سه عامل را راهحلی برای سرعت بخشیدن به رشد کسبوکار نیز میداند. اما من اجازه میخواهم که با ایشان در این مورد مخالفت کنم و فقط در همین حد اشاره کنم که فرایند، فرهنگ و نیروی انسانی در هر سازمانی بهصورت کامل لازم است با استراتژی سازمان هم سو باشند. یکی از دامهای مهم مهندسی مجدد همین است که فکر میکنیم با تغییر در لایههای اجرایی هرم سازمان، کل سازمان هم خود بهخود متحول میشود. اما تجربه نشان داده است که در بسیاری از اوقات، مشکل اصلی نه در اجرا که در استراتژی و مدل کسبوکار سازمان نهفته است.
“بهنظرم بازیکنان در زمان آنچلوتی به حرفهایش گوش میدادند اما حرفهای بنیتز را جدی نمیگیرند. فلورنتیو خیلی ریسک کرد که مردی را اخراج کرد که قلب رختکن را فتح کرده بود. سخت است که در سطح حرفهای بازیکنان اینگونه مربیشان را دوست داشته باشند. زمانی که این اتفاقات رخ بدهد، بازیکنان در یک جهت حرکت میکنند و میتوان رویشان نام تیم را گذاشت. بنیتز سخت تلاش میکند تا به این سطح برسد. اما مأموریتی که آنچلوتی بهسادگی در آن موفق شد برای بنیتز مشکل بوده است چرا که حال و هوای صحبت هایش سرد است.” (خورخه والدانو؛ اینجا)
آنچلوتی به بزرگترین حسرت یک دههی اخیر هواداران رئال مادرید پایان داد و “لادسیما” را برایشان به ارمغان آورد. کارلتو در تمامی تیمهایی که مربیگری کرده جام گرفته است. کارلتو در هیچ تیم متوسطی مربیگری نکرده و همیشه گزینهی اول تیمهای بزرگ و برنامهای بلندمدت آنها است. میتوان فهرست ویژگیها و شاهکارهای استاد را در دوران مربیگریش همینگونه ادامه داد. در مقابل، بنیتس جز آن قهرمانی هیجانانگیز لیگ قهرمانان با لیورپول با پیروزی برابر همین کارلتو، سالها است افتخار قابل ملاحظهای بهدست نیاورده و میراثی که برای تیمهایش گذاشته، تیمی در هم شکسته است که حداقل به یک فصل برای بازیابی نیاز دارد! (لیورپول و ناپولی را بهیاد بیاورید!) رافا گزینهای کاملا کوتاهمدت است (بهترین مثالش: جایگزینی رافا بهعنوان مربی موقت چلسی بهجای روبرتو دیمتئوی فاتح لیگ قهرمانان!)
میبینید؟ در مورد سبک مربیگری این دو مربی سخن نمیگوییم؛ بلکه دربارهی سبک مدیریتی و رفتاری و بهعبارت بهتر، سبک رهبری آنها حرف میزنیم. نکتهی جالب اینجا است که هر دو مربی از آن مربیانی هستند که به فوتبال دفاع ـ ضدحمله شهرهاند. اما فوتبال هنرمندانهی تیمهای کارلتو کجا و فوتبال تخریبی بنیتس کجا.
اما چه چیزی کارلتو و بنیتس را واقعا از هم متمایز میکند؟ هر دو مربی سابقهی هدایت چلسی و رئال را دارند و میشود تیمهایشان را با هم مقایسه کرد. بهنظرم جملهی والدانو ـ مدیر پرسابقه و مربی و بازیکن قدیمی رئال ـ در مورد این دو، پاسخ همین سؤال است: کارلتو فاتح قلبها است و بنیتس ناامیدانه تلاش میکند تا ذهنهای بازیکنان را بهدست بیاورد! این مقایسه یادآور نوع مدیریت ما در سازمانهایمان هم هست: آنجا که تلاش میکنیم بهجای اینکه بستر را برای کنشهای هدفمند و با اشتیاق آدمها فراهم کنیم؛ بهدنبال بهبند کشیدن ذهن آنها برای محدود ساختن خودشان در چارچوب قواعد سازمانی هستیم!
تفاوت، نهفقط در میدان فوتبال که در میدان عملکردهای سازمانی کاملا مشخص است.
لینک مطالبی که توصیه میکنم حتما بخوانید، با رنگ قرمز نمایش داده میشوند. ضمنا لینکهایی را که از نظر من تنها خواندن عنوانشان کفایت میکند، با پسزمینهی زرد رنگ نمایش میدهم.
اگر تمایل به دریافت هر هفته دو مطلب آموزشی در زمینهی مهارتهای کار حرفهای و همچنین لینکهای منتخب کار حرفهای در ایمیلتان هستید، در راهکاو عضو شوید!
من مسئولیتی در مورد کپیکاری محتوا در سایتهای مورد مطالعهام ندارم. اگر چنین اشتباهی صورت بپذیرد، مسئولیت با نویسندهی سایت مورد نظر است. اما لطفا اعتراضتان را برایم بنویسید تا مطلب مورد نظر را از این فهرست منتخب حذفش کنم.
فریاد که از عمر جهان هر نفسی رفت
دیدیم کزین جمعِ پراکنده کسی رفت
شادی مکن از زادن و شیون مکن از مرگ
زینگونه بسی آمد و زینگونه بسی رفت …
***
از پیش و پس قافلهی عمر میندیش
گه پیشروی پِی شد و گه بازپسی رفت …
***
این عمرِ سبک، سایهی ما بسته به آهیست
دودی ز سر شمع پرید و نفسی رفت …
ه.ا. سایه
پ.ن. هشتاد و هشتمین سالگرد تولد استاد بزرگ غزل معاصر، هوشنگ ابتهاج مبارک. امید که نفسِ خوشبوی استاد و شعرهایشان همچنان برای سالهای دراز این جهان را معطر کند.
برای بسیاری از ما “موفقیت” یک آیندهی نامحتمل رؤیایی است. موفقیت یعنی آن چیزی که نداریم و نخواهیم داشت. “موفق بودن” صفتی است که برای توصیف زندگی هر کسی جز ما قابل کاربرد است. نظر شما را نمیدانم؛ اما بارها و بارها در گفتگو با دوستانم متوجه شدهام که موفقیت را به همین شکل تعریف میکنند: آن چیزی که باید باشد، ولی نیست! اما آیا موفقیت، وضعیتی است که همیشه نیست یا اگر هست آنگونه که باید باشد، نیست؟ بهنظر میرسد برای پاسخ به این سؤال باید کمی بیشتر فکر کنیم. موفقیت، یک واژه نیست. موفقیت شامل مجموعهای از رخدادهای زندگی است. موفقیت با احساسات در ارتباط مستقیم است. میشود این گزارهها را تا ابد ادامه داد، ولی باز هم درک درستی از ماهیت موفقیت نداشت.
شاید بتوان راهی دیگر برای کشف معنای نهفتهی موفقیت یافت. لائورا گرانت نویسندهی سایت مجلهی اینک در مقالهی خود پیشنهاد کرده تا برای درک ماهیت موفقیت و البته موفق شدن (یا بهعبارتی موفقتر شدن!) لازم است پاسخ ده سؤال را بیابیم:
۱- تعریف شخصی شما از موفقیت چیست؟
۲- آیا با چنین تعریفی تا بهامروز در زندگی و حرفهتان توانستهاید به موفقیتی دست پیدا کنید؟
۳- اگر زمانی بوده که حس موفقیت داشتهاید، چگونه توانستهاید موفقیتی را بهدست بیاورید؟
۴- اگر نتوانستهاید به موفقیت دلخواهی دست پیدا کنید، چه چیزی مانع آن بوده است؟ آیا این مانع مربوط به خود شما بوده یا چیزی آن بیرون در دنیای پیرامون جلوی موفقیت شما را گرفته است؟
۵- آیا برای رسیدن به حس موفقیت، بهغیر از حس درونی و شخصی خودتان به تأیید دیگران هم نیازی دارید؟
۶- آیا به حرف و نظر دیگران در مورد خودتان اهمیت میدهید؟
۷- آیا در حال گذاشتن تأثیری روی جهان هستید که به شما حس خوبی بدهد؟
۸- همین حالا لازم است که انتخابی داشته باشید. بین این دو گزینه کدام را انتخاب میکنید؟ الف ـ من میخواهم احساس موفقیت داشته باشم. ب ـ من میخواهم موفق بهنظرم برسم.
۹- آیا فکر میکنید میتوانید فرصتی که برای موفقیت به آن نیاز دارید را خودتان خلق کنید یا اینکه پیشآمد این فرصت، مستلزم اتفاقی خارج از محدودهی توان و اختیار شما است؟
۱۰- آیا فرد یا افرادی را در اطراف خودتان دارید که فارغ از موفق بودن شما (یا بدون توجه به میزان موفقیت شما) از شما و تصمیماتتان حمایت کنند؟
تلاش کنید برای پاسخ به این سؤالات با خودتان خلوت کنید، بیپرده با خود صریح باشید و صادقانه به سؤالات پاسخ دهید. قول میدهم از پاسخهایتان شگفتزده خواهید شد!